Vetten en vetzuren.

Er zijn heel veel verschillende soorten vetten en vetzuren en er zijn er inderdaad die slecht zijn voor de gezondheid. Vetten zijn stoffen die niet oplosbaar zijn in water, maar wel opgelost kunnen worden in organische oplosmiddelen.

Vet is de grondstof voor hormoonachtige substanties, ‘eicosanoïden’ genaamd, die van invloed zijn op vrijwel elke functie van het lichaam, van de bloeddruk tot de gevoeligheid voor pijn.

Er zijn drie verschillende soorten vetzuren te onderscheiden:

Verzadigde vetzuren:

Verzadigde vetzuren komen met name voor in vlees, zuivelproducten bepaalde tropische oliën.

Deze vetzuren kunnen leiden tot o.a. kransslagader vernauwing, suikerziekten en zwaarlijvigheid.

Kortom; verzadigde vetzuren zijn ‘slechte’ vetzuren.

Verzadigde vetzuren zijn lange koolstofketens die geen enkele dubbele binding meer bevatten.

Zodra er sprake is van één of meerdere dubbele bindingen binnen een koolstofketen dan heeft men te maken met enkelvoudige of meervoudige onverzadigde vetzuren.

Transvetzuren:

Vetten die van oorsprong veel onverzadigde vetten bevatten, worden soms zodanig bewerkt dat voor het grootste gedeelte verzadigd worden.

Dit proces heet hydrogenatie of ‘harden’ van plantaardige olie.

Van de gunstige eigenschappen van onverzadigde vetzuren blijft dan weinig over.

Transvetzuren gedragen zich namelijk hetzelfde als verzadigde vetten, ze verminderen de opname van omega-3- en omega-6-vetzuren en bevorderen de aanmaak van het slechte cholesterol LDL.

Kortom; transvetzuren zijn ‘slechte’ vetzuren.

Onverzadigde vetzuren:

Onverzadigde vetzuren worden met name in olijf- en canolaolie gevonden.

Deze vetzuren beschermen het hart- en vaatstelsel.

Ook verminderen ze het risico van bepaalde stofwisselingsziekten en houden verband met een lager kankercijfer.

Kortom..... onverzadigde vetzuren zijn ‘goede’ vetzuren.

Onverzadigde vetzuren zijn, net als de verzadigde vetzuren, lange koolstofketens.

Deze vetzuren bevatten één (enkelvoudige) of meerdere (meervoudige) dubbele bindingen, dit geeft aan hoe vaak een vetzuur zich aan andere stoffen kan binden.

In het geval van verzadigde vetzuren kan dit in zijn geheel niet meer.

Essentiële (onverzadigde) vetzuren (EVZ) zijn vetzuren die noodzakelijk zijn voor normale groei en ontwikkeling en niet door het lichaam zelf kunnen worden aangemaakt, ze moeten dus uit het voedsel gehaald worden.

• Omega-6-vetzuren komen het meest voor in de voeding van de ‘gewone’ westerse mens.

• Omega-3-vetzuren daarentegen komen in veel mindere mate voor in het voeding van de ‘gewone’ westerse mens.

Uit onderzoek is gebleken dat het menselijk lichaam het beste functioneert wanneer er een evenwicht is tussen deze twee verschillen EVZ-families. Echter is gebleken dat de normale westerse voeding juist ongeveer veertien tot twintig maal zoveel omega-6- als omega-3-vetzuren bevat. Vele ernstige ziekten en aandoeningen worden nu in verband gebracht met deze onevenwichtige verhouding tussen de twee EVZ-families. Enkele van deze ziekten en aandoeningen zijn o.a.: hartinfarct, beroerte, kanker, zwaarlijvigheid, depressiviteit astma, suikerziekte, ziekte van Alzheimer, enz.

In de loop der jaren is er veel onderzoek gedaan naar deze veronderstellingen tussen de verstoorde verhoudingen tussen de EVZ-families en de ziekten en aandoeningen waarmee deze in verband worden gebracht. Uit deze onderzoeken is gebleken dat, bij dieren die voedsel kregen met weinig omega-3-vetzuren en veel omega-6-vetzuren, geïmplanteerde kankercellen sneller groeiden, zich sneller verspreiden en groter werden. Ook bleek het psychologische en mentale vermogen van de dieren sterk vermindert te zijn en was de stofwisseling aangetast (insulineresistentie) waardoor de dieren o.a. zwaarder werden van gewicht.

Insulineresistentie is een stofwisseling welke is verbonden met een aantal zeer ernstige aandoeningen en ziekten.

“De voornaamste taak van insuline is uw bloedglucose, of ‘bloedsuiker’, te reguleren. Dit is een essentiële functie. Als uw bloedglucose te hoog wordt, loopt u gevaar uit te drogen, in coma te raken en zelfs – in extreme gevallen – te sterven. Als hij te laag wordt, wordt uw hersenen hun belangrijkste voedingsstof onthouden en kunt u eveneens in coma raken of sterven. Als u een gezonde stofwisseling hebt, zal uw glucose spiegel binnen de normale grensen blijven. Het werkt als volgt. Wanneer u een maaltijd gebruikt, stijgt uw bloedsuiker, wat uw alvleesklier ertoe aanzet insuline in uw bloedbaan te brengen. Insuline geeft uw spiercellen een signaal dat ze het teveel aan suiker moeten opnemen. Uw spiercellen gebruiken de glucose als energiebron of slaan hem op in een enigszins gewijzigde vorm die ‘glycogeen’wordt genoemd.

Wanneer er nu sprake is van insulineresistentie dan reageren de spiercellen niet adequaat op insuline. Als gevolg ervan bewerkstelligen normale hoeveelheden van het hormoon niet de gewenste daling van de glucosespiegel.

De alvleesklier wordt gewaarschuwd dat het glucoseniveau nog steeds te hoog is en geeft meer insuline af. Uiteindelijk reageren de spiercellen, maar er is een buitensporige hoeveelheid van het hormoon nodig om het karwei te klaren. Daardoor hebt u zelfs als u niet eet een abnormaal hoog insulineniveau.

Men gelooft dat misschien wel de helft van de volwassenen in de VS enigermate aan insulineresistentie lijdt, een groot deel vertoont onder meer zwaarlijvigheid, suikerziekte of heeft een (te) hoge bloeddruk. “ (Bron: Het Omega Plan, 1999)

Hoe kunnen we meer van deze omega-3 vetzuren binnen krijgen?

Het is mogelijk om door het slikken van omega-complex pillen, welke bestaan uit vis- en lijnzaadolie, het gehalte aan omega-3-vetzuren in het lichaam te verhogen.

Voor veel mensen blijkt dit echter vaak een te hoge drempel te zijn omdat men dan al vaak denkt aan een soort medicijn.

Maar tegenwoordig is het ook mogelijk om melk(producten) te krijgen welke een verhoogde hoeveelheid omega-3-vetzuren bevatten.

Op die manier kunt u dus meer omega-3-vetzuren binnen krijgen zonder dat u uw eetpatroon hoeft te wijzigen, want iedereen nuttigt immers melk(producten)!